Chương 516: Âm mưu của Bá Đa Lộc
Ðuốc thắp sáng rực cả sân. Ðặng sử dụng côn đồng, Võ sử dụng côn sắt. Ðường côn qua lại nhanh như chớp, mạnh như bão, đẹp như rồng bay phượng múa. Người đến xem chật cả trong cả ngoài. Tiếng hoan hô vỗ tay vang dậy cả một góc thành!
Sau cuộc đấu côn này, dư luận xôn xao. Lớp thì khen hai vị võ thần tài nghệ thật tuyệt luân. Nhưng chuyện này nếu như để lan rộng ra tới tai vua Quang Trung thì không hay, Bùi Đắc Tuyên tận dụng thế lực của mình để ngăn chặn tin tức lan truyền đi.
Lại nói đến Nguyễn Ánh ở Hà Tiên (theo chính sử thì lúc này Nguyễn Ánh đã chiếm lại toàn bộ đất miền Nam, nhưng chuyện xung đột nội bộ Tây Sơn không diễn ra, các tướng trấn thủ được Lân bố trí toàn là tướng tài, thêm việc một số tướng lĩnh khai quốc công thần đã bị Lân c·ướp mất đi nên mới dẫn đến việc thất bại của Nguyễn Ánh trước đó. Tuy vậy, tàn quân và cựu thần hướng về triều đình nhà Nguyễn cũng không ít, do vậy thế cục vẫn còn đang giằng co, chúa Nguyễn chỉ có thể hoạt động trong một địa bàn bó hẹp ở hà Tiên và một phần Châu Đốc, nhận được sự viện trợ ngầm của Xiêm và các nước phương tây)
Tại đây, Nguyễn Ánh đang nỗ lực xây dựng lực lượng để đối phó với nghĩa quân Tây Sơn. Việc xây dựng lực lượng, đã được tiến hành từ năm 1789 được đẩy mạnh hơn nữa. Trong công việc xây dựng lực lượng cho bọn p·hản đ·ộng Nguyễn Ánh ở thời kỳ này, các quân nhân Pháp, các giáo sĩ Pháp và Bá Đa Lộc đã giữ một vai trò khá quan trọng. Về quân số và v·ũ k·hí mà tư bản Pháp đưa vào Nam Bộ để giúp Nguyễn Ánh, lúc ấy quả là chưa có gì đáng kể. Nhưng về mặt xây dựng các quân binh chủng, huấn huyện binh sĩ theo phương pháp châu Âu, xây dựng các thành lũy theo kiểu châu Âu, chỉ huy các cuộc chiến đấu và đặc biệt là trong việc khuyến khích, động viên, thúc giục Nguyễn Ánh và q·uân đ·ội của hắn tiến công nghĩa quân Tây Sơn thì Bá Đa Lộc, các giáo sĩ Pháp và các quân nhân Pháp đã đóng một vai trò rất tích cực.